Xu Hướng Thương Mại Điện Tử Việt Nam 2026: 10 Thay Đổi Sẽ Định Hình Lại Toàn Bộ Ngành
Năm 2025, quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam chính thức vượt mốc 32 tỷ USD (theo báo cáo của Bộ Công Thương và Google-Temasek-Bain cập nhật tháng 11/2025). Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2026–2030 được dự báo vẫn duy trì ở mức 22–25%/năm – cao nhất khu vực Đông Nam Á.
Dưới đây là 10 xu hướng lớn nhất mà mọi doanh nghiệp, từ startup đến tập đoàn, đều buộc phải nắm bắt trong năm 2026.
1. Social Commerce chiếm hơn 62% tổng GMV ngành TikTok Shop đã chính thức vượt Shopee về GMV tại Việt Nam trong quý 3/2025 (theo số liệu nội bộ được công bố tại TikTok Seller Summit 11/2025). Dự kiến năm 2026, tỷ trọng Social Commerce (TikTok Shop + Facebook + Instagram + Zalo Mini App) sẽ chiếm 62–65% tổng giá trị giao dịch TMĐT.
2. Sự trỗi dậy của các sàn “siêu ngách” và private domain
- Các sàn chuyên sâu như Leflair (hàng hiệu second-hand), Coolmate (thời trang nam), Hasaki (mỹ phẩm chính hãng) đang tăng trưởng 120–300%/năm.
- Doanh nghiệp lớn bắt đầu xây dựng private traffic: website + app riêng + mini program, giảm sự phụ thuộc vào nền tảng.
3. AI cá nhân hóa trở thành yếu tố sống còn Các hệ thống đề xuất sản phẩm sử dụng AI thế hệ mới (dựa trên multimodal + hành vi realtime) giúp tăng tỷ lệ chuyển đổi trung bình thêm 38–42%. Năm 2026, website/sàn không có AI cá nhân hóa sẽ bị coi là “lạc hậu” tương tự website không mobile-friendly năm 2015.
4. Live Commerce chuyển sang định dạng “Shoppertainment 24/7” Không còn là livestream 2–3 tiếng buổi tối. Năm 2026, các kênh live hoạt động 24/7 với host luân phiên + AI avatar, kết hợp nội dung giải trí dài hơi (talkshow, gameshow mini). Doanh thu trung bình một kênh live 24/7 đạt 8–15 tỷ/tháng.
5. Thanh toán mua trước – trả sau (BNPL) chiếm 28% giá trị giao dịch Các công ty như Fundiin, Tima, Atome, Kredivo đã đạt quy mô giải ngân hơn 2 tỷ USD trong năm 2025. Năm 2026, tỷ lệ đơn hàng sử dụng BNPL dự kiến chạm 28%, đặc biệt ở nhóm khách hàng 18–28 tuổi.
6. Logistics tức thì (instant delivery) dưới 30 phút trở thành chuẩn mới tại 4 thành phố lớn GrabExpress, AhaMove, Loship, TikiNOW, Shopee Express Instant đã phủ sóng 30 phút tại Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ. Chi phí giao hàng tức thì giảm còn 19.000–26.000đ/đơn → khách sẵn sàng trả thêm phí để nhận hàng trong 15–30 phút.
7. Thương mại điện tử xuyên biên giới (cross-border) nội địa hóa hoàn toàn Hàng Trung Quốc không còn nhập qua đường tiểu ngạch mà được nhập chính ngạch, có kho Bonded Warehouse tại Việt Nam, dán tem phụ tiếng Việt, bảo hành chính hãng. Người tiêu dùng không còn phân biệt “hàng nội” và “hàng Trung” trên sàn.
8. Quy định pháp lý siết chặt – cuộc thanh lọc lớn sắp diễn ra
- Nghị định 114/2025 sửa đổi (dự thảo tháng 11/2025) yêu cầu tất cả seller có doanh thu > 500 triệu/năm phải xuất hóa đơn điện tử từng đơn hàng.
- Thuế VAT 2% đối với hàng hóa nhập khẩu qua TMĐT chính thức áp dụng từ 01/01/2026. → Ước tính 35–40% seller nhỏ lẻ sẽ rời thị trường trong nửa đầu 2026.
9. Sustainability không còn là lựa chọn mà là điều kiện bắt buộc 65% người tiêu dùng Gen Z (sinh 1997–2012) sẵn sàng trả giá cao hơn 12–18% cho sản phẩm có bao bì tái chế và công bố carbon footprint. Các sàn lớn sẽ đưa chỉ số “xanh” vào thuật toán xếp hạng sản phẩm từ quý 2/2026.
10. Mô hình “Platform-as-a-Service” (PaaS) cho thương mại điện tử Các công ty như Haravan, KiotViet, Moka, Sapo đang chuyển đổi thành nền tảng cung cấp toàn bộ hạ tầng TMĐT (website + app + POS + quảng cáo + logistics + thanh toán) theo mô hình thuê bao. Doanh nghiệp vừa và nhỏ chỉ cần tập trung vào sản phẩm, mọi thứ còn lại được “outsourcing” cho PaaS.
Kết luận & khuyến nghị chiến lược Năm 2026 không phải là năm để “chạy thử nghiệm” nữa. Doanh nghiệp cần lựa chọn một trong ba hướng đi chính:
- Trở thành top 1–2 trong một ngách hẹp (chiến lược chuyên sâu).
- Xây dựng hệ sinh thái private traffic độc lập (chiến lược dài hạn).
- Hợp tác sâu với một nền tảng lớn duy nhất (TikTok Shop hoặc Shopee) và chấp nhận margin thấp để đổi lấy quy mô.
Doanh nghiệp không lựa chọn sẽ bị loại khỏi cuộc chơi trong vòng 18–24 tháng tới.
Mọi thông tin chi tiết, xin vui lòng liên hệ:
📌Ngành Thương mại điện tử - Trường ĐH Thuỷ Lợi
📌Địa chỉ: 175 Tây Sơn, Đống Đa, Hà Nội
📌Website: https://fem.tlu.edu.vn/nganh-thuong-mai-dien-tu
📌Facebook: https://www.facebook.com/thuongmaidientu.tlu
📌Tiktok: https://www.tiktok.com/@nganh_tmdt.tlu
